Profesjonalna chemia motoryzacyjna i akumulatory samochodowe

MA Professional

Jak powstrzymać niewielkie wycieki z układu chłodzenia?

Wycieki z układu chłodzenia silnika samochodowego są bardzo niebezpieczne. Mogą one doprowadzić do przegrzania silnika, awarii uszczelki pod głowicą, albo do zatarcia jednostki napędowej (co jest niemalże równoznaczne z jej zniszczeniem). Jak sprawdzić, że w układzie chłodzenia są wycieki płynu chłodniczego? Jak zlokalizować miejsce wycieku? Jak usunąć niewielkie wycieki z układu chłodzenia?

Sprawny układ chłodzenia musi być szczelny, albowiem ilość płynu w układzie ma ogromne znaczenie dla jego sprawności. Wielkość układu chłodzenia zależy od pojemności silnika. W typowych układach, stosowanych w silnikach o pojemności od 1.4 do 2.0 litra, trzeba zastosować od 5 do 7 litrów płynu chłodzącego.

Poza ilością, ważna jest również jakość płynu. Płyn zawiera między innymi glikol, dodatki przeciw pienieniu, a także dodatki antykorozyjne, które chronią metalowe części układu chłodzenia przed atakami korozji.

Jak działa układ chłodzenia?

Sercem układu chłodzenia jest pompa (zwana pompą cieczy chłodzącej albo pompą wody) o dość prostej konstrukcji. Na jednym końcu ułożyskowanego wałka znajduje się koło pasowe (napędzające pompę), a na drugim koło z łopatkami, zwiększające ciśnienie płynu chłodniczego i powodujące jego ruch.  Pompa rozpoczyna pracę zaraz po uruchomieniu silnika. Stosuje się kilka rozwiązań dotyczących jej napędu. Może być ona napędzana przez pasek rozrządu, pasek wieloklinowy, łańcuch rozrządu, albo dodatkowy łańcuszek. Wszystko zależy od silnika. Niezmienne pozostaje to, że napęd jest przekazywany z koła na wale korbowym. 

Poza pompą, w skład układu wchodzą: zbiornik płynu chłodzącego, zbiorniczek wyrównawczy, termostat, króciec głowicy, chłodnica, przewody gumowe, kanały w silniku, wentylator chłodnicy i czujniki elektryczne (czujnik temperatury cieczy chłodzącej i inne).

Pompa wprowadza w ruch płyn chłodniczy zaraz po uruchomieniu silnika. Na początku krąży on po tzw. małym obiegu, bez chłodnicy. Przyspiesza to osiągnięcie przez silnik temperatury roboczej. Rozgrzany płyn powoduje otwarcie się termostatu. Wtedy płyn trafia do dużego obiegu, z chłodnicą.

Układ chłodzenia może chłodzić i ogrzewać szereg dodatkowych elementów – nie tylko silnik, ale również przepustnicę, zawór EGR i wiele innych. Układ chłodzenia jest też połączony z układem ogrzewania. Gorący płyn przepływa przez nagrzewnicę. Nagrzewa ona powietrze, które trafia do wnętrza kabiny za pomocą wentylatorów.

Wycieki z układu chłodzenia = co jest ich przyczyną?

Przyczyn jest bardzo wiele. Najczęściej powodem jest starzenie się gumy, z której wyprodukowane są uszczelki i przewody gumowe. Może dojść do mechanicznego uszkodzenia poszczególnych przewodów gumowych, na przykład przy i w miejscach ich montażu za pomocą metalowych opasek zaciskowych. Źródłem wycieków może być przerdzewiała chłodnica, albo uszkodzony kranik w jej dolnej części, służący do usuwania z układu starego płynu chłodniczego. Płyn może wyciekać przez uszkodzone uszczelki przy pompie cieczy chłodzącej. Źródłem wycieków może być uszkodzony króciec z tworzywa (popękany).

W przypadku wypalenia uszczelki pod głowicą płyn chłodniczy może uciekać do kanałów rozprowadzających olej silnikowy (rozrzedzenie oleju płynem chłodniczym może szybko doprowadzić do zatarcia).

Jeżeli w układzie była stosowana woda, w trakcie mrozów może dojść do jej zamarznięcia i rozsadzenia kanałów w silniku, elementów chłodnicy albo innych części układu.

Na poniższym zdjęciu widzimy uszczelkę nowej pompy cieczy chłodzącej. Uszkodzona, sparciała uszczelka, będzie powodem wycieków.

uszczelka pompy (zdj. MA Professional)

Wycieki – jakie są objawy i ich konsekwencje?

Układ chłodzenia działa właściwie tylko wtedy, gdy termostat i wentylator są sprawne, chłodnica nie jest zapchana, a cały układ jest szczelny. Zmniejszająca się ilość płynu na skutek wycieków sprawia, że układ nie jest w stanie odprowadzać ciepła z silnika we właściwy sposób. To prowadzi do przegrzania jednostki napędowej i degeneracji znajdującego się w niej oleju silnikowego, który na skutek wysokiej temperatury, traci właściwości smarne i ochronne. Przegrzany silnik ulega przyspieszonemu zużyciu, a może również ulec zatarciu.

Praca silnika w zbyt wysokiej temperaturze, na skutek małych wycieków, może być przyczyną wypalenia uszczelki pod głowicą, a także innych problemów.

Ryzyko jest bardzo duże i dlatego nie można bagatelizować ubytków płynu chłodniczego.

Jak rozpoznać, że w układzie chłodzenia dochodzi do wycieków? Ilość płynu w zbiorniczku będzie się stale zmniejszać. Pod samochodem i na niektórych elementach układu chłodniczego mogą pojawiać się mokre plamy, w kolorze płynu chłodniczego.

W trakcie jazdy wskaźnik temperatury płynu chłodzącego może wskazywać bardzo wysokie wartości. W skrajnym przypadku, spod maski pójdzie para, gdy okaże się, że doszło do zagotowania płynu.

Wycieki z układu chłodzenia – jak je zlokalizować?

Jeśli samochód stoi w garażu, na terakocie, na betonowej posadzce, albo na kostce brukowej, można sprawdzić, czy po kilku godzinach postoju nie pojawiają się pod nim plamy płynu chłodniczego. Jeżeli będą one znajdować się wyraźnie po jednej stronie auta, oznacza to, że w tym miejscu mogło dojść do wycieku. Gdy samochód stoi na trawie, albo na szutrze, można pod komorę silnika podłożyć gazety, aby sprawdzić, skąd jest wyciek.

Również, przy zimnym silniku, warto sprawdzić dłonią spód wszystkich gumowych węży układu chłodzenia. W szczególności przy metalowych opaskach. Gdy w danym miejscu wąż jest mokry – być może udało nam się znaleźć miejsce wycieku.

Czasami sprawa jest prozaiczna – opaska metalowa, mocująca wąż do metalowego króćca, może być zbyt delikatnie przykręcona. W chwili, gdy płyn dostaje ciśnienia, wydostaję się.

I odwrotnie. Zbyt mocne dokręcenie opaski metalowej, na przykład przy króćcu chłodnicy i króćcu głowicy może spowodować ich uszkodzenie i wyciek płynu. Króćce te są bowiem najczęściej produkowane z tworzywa.

W przypadku, gdy źródłem wycieku jest chłodnica, jest ona najczęściej mokra w dolnej części. Ale nie zawsze.

Można rozgrzać silnik do temperatury roboczej (przejechać autem kilka kilometrów), zatrzymać się, otworzyć maskę (uważając oczywiście na gorące elementy silnika) i obserwować. W chłodnicy może znajdować się mały otwór, przez który gorący płyn chłodniczy będzie wyciekał pod dużym ciśnieniem (będzie widoczny wąski strumyczek).

Źródłem wycieku może być też termostat, a dokładnie jego uszczelka.

Płyn chłodniczy może również wyciekać ze skorodowanej nagrzewnicy. Wówczas w kabinie auta będzie czuć woń płynu chłodniczego, a na szybach auta może pojawiać się tłusty osad.

Najgorsza sytuacja będzie miała miejsce wtedy, gdy płyn chłodniczy będzie wyciekał do oleju silnikowego (co oznacza uszkodzoną uszczelkę pod głowicą), albo będzie wyciekał w okolicach

silnika. Różnica temperatur wyciekającego  płynu i rozgrzanej głowicy może doprowadzić do jej pęknięcia. Na szczęście tak poważne awarie nie zdarzają się często.

Kiedy płyn chłodniczy trafia do oleju silnikowego (na skutek uszkodzonej uszczelki pod głowicą), pod korkiem oleju pojawi się tłusta ciecz, zwana popularnie majonezem. Jej kolor będzie wypadkową koloru płynu chłodniczego i oleju silnikowego.

Wycieki z układu chłodzenia – jak je naprawić?

Jeżeli źródłem wycieków jest pompa cieczy chłodzącej (zwana popularnie pompą wody), jedynym rozwiązaniem jest jej wymiana na nową. Dodatkowo trzeba wymienić jej napęd. W zależności od zastosowanego rozwiązania, będzie to pasek rozrządu, pasek wieloklinowy, albo łańcuch.

pompa cieczy chłodzącej (zdj. MA Professional)

W przypadku węży układu chłodzenia: jeśli są popękane, albo sparciałe, trzeba je wymienić na nowe. Jak pęknięcie albo uszkodzenie węża jest niewielkie, albo przydarzyło nam się w trasie i chcemy dojechać do domu, możemy zastosować  bandaż naprawczy Moje Auto. Wytrzymuje on temperatury do 100 st. C (wąż z zewnątrz do takiej się nigdy nie nagrzeje), jest odporny na wodę i olej. Bandaż ma 3 m długości. Warto odtłuścić miejsce naprawy, a następnie mocno okręcić je bandażem naprawczym.

Gdy chodzi o węże, problemy mogą sprawić nam skorodowane opaski metalowe, mocujące węże do króćców. Warto wymienić je na nowe.

Jeśli źródłem wycieków jest pęknięty zbiornik płynu chłodniczego?

Trzeba wymienić go na nowy, albo zlokalizować uszkodzenie i je skleić. Spoina musi być bardzo mocna, dlatego trzeba zastosować bardzo mocny klej. Dobrym rozwiązaniem będzie Klej do plastików Power Plastic Extreme szary MA Professional. Dwuskładnikowy klej tworzy bardzo trwałą spoinę, odporną na działanie wysokich temperatur (do 180 st. C). Jest odporny na działanie płynu chłodniczego. Klej długo schnie, jednak uzyskana spoina jest niezwykle trwała. Klejony zbiornik powinien być suchy, a naprawiane miejsce warto umyć i odtłuścić, a także przepolerować papierem ściernym, co znacząco ułatwi działanie kleju.

Kiedy udało nam się zlokalizować miejsce wycieku na chłodnicy, można je naprawić za pomocą Mieszanki Do Spawania na Zimno MA Professional. Miejsce naprawy trzeba odtłuścić i osuszyć. Następnie trzeba wymieszać odpowiednią ilość kleju dwuskładnikowego i nałożyć na naprawiane miejsce. Klej twardnieje do 10 minut, ale warto poczekać kilkanaście godzin, aż osiągnie twardość niemalże stali.

Mając do czynienia z chłodnicą mocno skorodowaną, w której miejsc wycieków jest wiele, nie pozostaje nic innego, jak jej wymiana na nową. Jeżeli wentylator jest sprawny – można go zdjąć z chłodnicy (sporo problemów sprawią zardzewiałe mocowania) i przełożyć do nowej.

Co dalej…

Gdy płyn chłodniczy cieknie spod obudowy termostatu, należy wymontować go i zastosować nową uszczelkę. Gdy oczywiście, uda się takową dokupić, bez konieczności wymiany całego termostatu. Jeśli termostat kosztuje kilkadziesiąt złotych, to nie ma problemu. Gorzej, gdy do danego auta kosztuje kilkaset. Tymczasowo miejsce wycieku można naprawić, stosując Uszczelniacz Silikonowy MA Professional. Miejsce wycieku trzeba posmarować silikonem i poczekać, aż wyschnie. Przyda się mydło w płynie, którym wcześniej smaruje się palce. Takie tymczasowe rozwiązanie pozwoli odwlec moment naprawy, albo pomoże dojechać do domu, z daleka.

W przypadku jak źródłem wycieku jest uszkodzony króciec z tworzywa – jedynym rozwiązaniem jest jego wymiana na nowy.

Jeśli płyn chłodniczy wycieka z korka spustowego, pod chłodnicą, należy zastosować nową uszczelkę korka.

pompa (zdj. MA Professional)

Wycieki z układu chłodzenia – a jak nie wiemy, skąd cieknie?

Niestety, mogą zdarzyć się sytuacje, w których, pomimo najszczerszych chęci, nie uda nam się zlokalizować miejsca niewielkiego wycieku. Co wtedy? Rozwiązaniem będą skuteczne uszczelniacze.

MA Professional Radiator Sealant to uszczelniacz w płynie, który poradzi sobie z nieszczelnościami, o wielkości do 0,9 mm. Środek uszczelnia pęknięcia w chłodnicy i w nagrzewnicy, a także w wężach i w ich połączeniach. Co ważne, jest bezpieczny i nie zatyka kanalików w chłodnicy.

Zastosowanie uszczelniacza MA Professional Radiator Sealant wymaga ostrożności, albowiem stosuje się go przy rozgrzanym płynie. Produkt należy wstrząsnąć, a następnie wlać go do zbiorniczka wyrównawczego albo bezpośredni do chłodnicy, po odkręceniu korka. Trzeba mieć rękawiczki i odsunąć się maksymalnie od auta, aby uniknąć oblania płynem. Środek należy wlać do układu po kilkunastu minutach pracy silnika. Warto włączyć ogrzewanie kabiny na pełną moc, aby płyn chłodniczy z uszczelniaczem dotarł również do nagrzewnicy. Silnik powinien pracować przez minimum 10 minut, aby uszczelniacz mógł dobrze wymieszać się z płynem chłodniczym. Jedno opakowanie uszczelniacza w zupełności wystarczy nawet do bardzo dużego układu chłodzenia.

Pamiętaj!

Wycieków z układu chłodniczego nie można bagatelizować. Są one bardzo groźne dla silnika. Sprawny układ chłodzenia jest niezbędny, aby utrzymać jednostkę napędową w odpowiednim stanie technicznym.

Michał Lisiak, dziennikarz motoryzacyjny

Uwaga!

Przeglądarka internetowa, z której korzystasz jest przestarzała, przez co strona nie będzie wyświetlać się w prawidłowy sposób.

Wymagana zmiana przeglądarki na np.: Chrome, Firefox, Opera